© 2024 Gerphil Kerkhof

 

  

Beeldspraak 10-2016

Convergentie

Afgelopen zomer reisden we van Dover naar Cornwall en via Harwich weer terug. Een prachtige reis. Ergens halverwege de zuidkust verbleven we een nacht in Portland. Deze foto is daar geschoten - aan de kop van Chisel Beach. In de naam Chisel, van Saskische oorsprong, herkennen wij het woord 'kiezel' en inderdaad begint hier deze 16 mijl lange kustformatie die louter en alleen uit kiezel bestaat. Een buitengewoon fascinerend, grafisch-minimalistisch landschap. Op dit punt ligt Chiswell Cove, een gevaarlijke kromming in de kustlijn, bij het voormalige vissersdorpje Chiswell. Menig schip is hier gestrand en de plaats is berucht vanwege de stormen - waarvan één uiteindelijk Chiswell totaal heeft verwoest. Om de kustlijn te beschermen is op deze plek tussen 1958 en 1965 een degelijke kustverdediging gebouwd, precies voor de inn die hier die ene fatale nacht, bekend als "The Great Gale of 1824", heeft weten stand te houden.
  

   
Het verstilde van deze plek, grafisch op het surrealistische af,  trok mij enorm aan. Daarom liet ik mijn levensgezellin in eerste instantie maar even alleen naar binnen gaan, om mijzelf een moment alleen te gunnen en me volledig op te laten gaan in de verwondering. Het lijnenspel verleidde mij zorgvuldig te zoeken naar het juiste perspectief, tot ik die in deze foto kon vastleggen - precies zoals ik wilde, precies zo dat ik voelde dat het goed was doordat er iets in mij 'klik' zei.

We zien hier zes rechte lijnen strak, dwingend bijna, 'afstormen' op de horizon. De lijnen convergeren traag, wijdlopig en komen ook niet binnen het blikveld samen - het convergentiepunt lijkt achter de horizon te liggen, die merkwaardig scheef loopt, hellend is - daar verderop kan het twee kanten op rollen (wat al een eerste aanwijzing is, dat er méér is, dat vanuit dit lijnenspel bezien vragen en onzekerheden oproepend en daardoor licht unheimisch is). Die onmiskenbare, strakke maar trage, ongeziene convergentie geeft tegen dynamiek en spanning aan de foto, maar ook iets abstracts en 'cleans' dat rustgevend werkt: het gaat zoals het gaat; wat we op de voorgrond zien en kennen zal onvermijdelijk doortrekken naar de toekomst. Dit zijn de lijnen van de logica, de extrapolatie van zekerheden en waarschijnlijkheden, het rotsvaste geloof, de wetten van de kansberekening en de natuur zoals wij die kennen. Tot zover leest de foto als de toekomstvoorspelling van de waarzegster, gebogen boven de lijnen in de hand: met de blik en het verlangen ver vooruit, alsof er een voorspelbare toekomst is die we kunnen bevroeden en bewaarheid kunnen laten worden: zolang we de lijnen volgen, binnen de paden blijven, komt alles uit.

En tegelijk weten we dat het niet waar is. Dit is een zeer geabstraheerd, letterlijk kunstmatig verhaal - en zou de foto beperkt blijven tot dit lijnenspel, en ergens willen we dat graag, dan ontbreekt er toch iets en voelt het doods. Dan ontbreekt precies wat er nog meer te zien is, maar wat geduid moet worden omdat het niet meteen in het oog springt, niet meteen gekend wordt. Het zijn precies die 'extra' elementen die je in eerste instantie weggeretoucheerd zou willen hebben, zoals medefotografen suggereerden tijdens een recente bespreking van deze foto, omdat het een geïdealiseerde rust verstoort en daardoor schuurt. Het is echter juist dat wat schuurt dat denk ik de foto levend en spannend maakt, ons bij de les houdt.

Allereerst het feit dat twee lijnen bij de einder een kromming vormen: de gevaarlijke bocht ('cove') in de zee en de voorkant van de borstwering. De krommingen zijn naar elkaar toe gericht, alsof zij boksen. Er is onmiskenbaar interactie, conflict misschien of een high-five. Zij hebben iets met elkaar nog ver voor de uiteindelijke convergentie van hun lijnen: zij boksen en botsen in het hier en nu. Het is het zachte levende water van de zee waarvan we weten dat die gevaarlijk kan zijn - en de betonnen verdedigingsmuur van dit omsingelde schiereiland, deze rots van harde steen temidden van de golven. Die laatste kromming lijkt te domineren, maar we weten één ding: de zee is eeuwig, dit monument van stelligheid en angst is tijdelijk. Iets in ons vaagt het al opzij. Dit is het botsen en samenkomen van tegenstellingen, waarop alle leven is gebaseerd en dat als bijna enige elementen in het beeld een afwijkende, organische vorm heeft: rond en zacht.

Minstens zo belangrijk is wat er in de rechter bovenhoek 'gebeurt'. In elke grafiek, in elke analyse gebeurt daar waar het uiteindelijk 'echt' op uit loopt: dat is niet in het 'boven-midden' waarheen de lijnen convergeren, maar hier, in wat wij intuïtief herkennen als het kwadrant van de hoop en de verwachting. Daar vindt datgene plaats wat echt plaatsvindt en wat ongewis is en daardoor levend. We zien twee vrouwen met elkaar in gesprek en we zien een paar huisjes achter hen waar mensen wonen en mensen samenkomen. Als je ver genoeg inzoomt dan zie je dat het de Cove House Inn is - het enige gebouw van het vergane dorpje Chiswell dat de noodlottige storm van 1824 heeft overleefd. Het is een huis van samenkomst, van ontmoeten en het vieren van het leven. Dat houdt het hele lijnenspel levend èn doorkruist het: het is een dikke streep door wat verstandig en logisch is en wat ik daarom hier op deze plek wil houden, als vanger in het blikveld. De echte einder is in het hier en nu - in wat alles samenbrengt en houdt op dit moment en diep van binnen, in en bij elkaar.

Voor de fotografen onder ons: de foto is na initiële bewerking in Adobe Lightroom geëxporteerd naar Photoshop en van daaruit omgezet naar zwartwit met Google NIK Silver Efex Pro volgens één van mijn secret sauce-recipes. Daarna heb ik deze geconverteerde laag in Photoshop een dekking van ongeveer 75% gegeven, zodat de gekleurde 'realiteit' er weer doorheen schijnt, omdat ik met de lichte kleurtinten van de steen en het zeewater een extra vervreemdend en tegelijk sfeerversterkend effect aan de foto wilde geven. De foto is deel van een serie van drie foto's (zie zuidkust/dazzled) die allemaal op dezelfde manier zijn bewerkt. Deze foto houdt qua abstractie en sfeer het midden tussen de andere twee, maar heeft de meeste diepgang. Wil je meer weten over deze plek en zijn geschiedenis, kijk dan hier.

Opdat we spelen kunnen met de golven, het ritme van eb en vloed, licht en donker - het leven leven.

Nikon D800, 16-35 mm f/4G ED VR II AF-S Nikkor - 17mm, 1/125 sec bij F/8 en ISO 200
Bewerking: Adobe Lightroom, Adobe Photoshop en Google NIK Silver Efex Pro
  

Voorgaande edities

  | 08-2018 | 04-2018 | 03-2018 | 02-2018 | 11-2017 | 10-2017 | 09-2017 | 08-2017 | 05-2017 | 04-2017 | 03-2017 | 01-2017 |
| 12-2016 | 11-2016 | 10-2016 | 09-2016 | 08-2016 | 07-2016 | 06-2016 |